Als je in het onderwijs werkt zijn de laatste weken voor de zomervakantie een uitdaging. Het onderwijssysteem is niet zomaar afgestemd op jou en jouw behoeftes. Voor je het weet zit je in die rijdende, hectische trein en vergeet je af en toe uit te stappen. Er is weinig tijd om stil te staan bij wat jij nodig hebt, laat staan dat je kunt voelen voor wat kloppend is voor jou. Hoe kun je hierin beter voor jezelf zorgen zodat je meer energie overhoudt?
Vijf tips om met meer energie de vakantie in te gaan.
- Stem vaker af op jezelf
In plaats van je aandacht naar buiten te richten op leerlingen en collega’s, richt je je aandacht vaker op jou. Dit kun je doen door je ogen dicht te doen, eventueel je handen op je hart en buik te leggen en met je aandacht naar binnen te gaan. Hoe voelt het in je lijf, ben je gespannen of relaxed? Als je gespannen bent stel jezelf dan vervolgens de vraag: wat heb ik nu nodig om te kunnen ontspannen? Kijk dan of je het jezelf nu kunt geven of misschien later op de dag. Afstemmen op jezelf vergt oefening, hoe vaker je dat doet, hoe makkelijker en vanzelfsprekender het wordt. Als je dit niet gewend bent kun je bijvoorbeeld 5 keer per dag een alarm zetten, of maak gebruik van vaste momenten op de dag zoals de pauze of toiletbezoek.
- Neem tijd en afstand voor je ja zegt
Je zit in de pauze je koffie te drinken en een collega vraagt of je iets wilt doen. Voor je het weet heb je ja gezegd, om wat voor reden dan ook, zonder je bewust af te vragen of je dat ook werkelijk wilt. Neem in zulke situaties altijd tijd en afstand om te reageren. Tijd kun je inzetten door standaard op iedere vraag te zeggen dat je even tijd nodig hebt om te antwoorden en dat je erop terug komt. Afstand kun je inzetten door soms letterlijk een stap naar achteren te doen, naar achteren te leunen of even uit de ruimte te gaan voor je antwoord geeft. Door daarna af te stemmen op je gevoel kun je een antwoord geven wat klopt voor jou.
- Herken je grenzen
Door vaker op jezelf af te stemmen en tijd en afstand te nemen ben je je ook meer bewust van je grenzen en ga je ze sneller herkennen. Ook dit vergt oefening. Het duurt gemiddeld 40 dagen, afhankelijk van de bijbehorende emoties, om een nieuwe gewoonte aan te leren. De volgende stap is je grenzen uitspreken. Gebruik daarbij de ik-boodschap of zeg eens gewoon ‘nee’, zonder uitleg. Dat laatste is best wel spannend als je dat niet gewend bent maar zie het gewoon als een experiment. Als je een goede relatie met iemand hebt kun je gewoon ‘nee’ zeggen zonder dat dat ten koste gaat van die relatie. Bang zijn dat iemand boos wordt of uit verbinding gaat kan een reden zijn om je grenzen niet goed aan te geven. Het gevolg is dat jij dan niet loyaal naar jezelf bent, over je eigen grenzen gaat en zo niet goed voor jezelf zorgt
De ik-ik-jij methode is een efficiënte manier om je grenzen aan te geven. Klik op de link om het gratis e-book te downloaden.
Tip: oefen altijd eerst op mensen waar je een goeie band mee hebt, dat geeft vertrouwen in jezelf.
- Gebruik de pauzes om te ontspannen
Ga voor jezelf bij iedere pauze na of je (automatisch) naar de koffiekamer wilt lopen of dat je eigenlijk zin hebt om aandacht aan jezelf te besteden. Even tien minuten buiten wandelen helpt je al om meer uit je hoofd te komen en te ontspannen. Zowel bewegen als in de natuur zijn, brengt je zenuwstelsel tot rust. Je stimuleert daarmee je Nervus Vagus waardoor je meer spanning kwijtraakt. Zingen doet overigens precies hetzelfde. En misschien vind je het wel ontspannend om je gitaar te pakken en muziek te maken. Vraag jezelf af waar jij rustig van wordt.
- Ga bewust ademhalen
Met bewust, diep en langzaam ademhalen creëer je ontspanning in je zenuwstelsel (dat automatisch op ‘gevaar’ stand staat bij langdurige stress) en zeg je eigenlijk tegen jezelf: er is geen gevaar, de spanning kan eraf, ik mag even zakken, het is veilig.
- Ga zitten of liggen en sluit je ogen.
- Leg een hand op je buik, net onder je navel, en een hand op je hart.
- Wees je bewust van hoe je ademhaling nu is zonder iets te veranderen. Waar kun je hem vooral waarnemen, hoe gaat hij?
- Neem zintuiglijk waar en blijf uit de oordelen (weet dat je lichaam op dat moment precies doet wat het (denkt) nodig te hebben, het probeert je vaak te beschermen.
- Adem dan vier tellen in door je neus, richting je buik, je buik wordt bol.
- Adem langzaam 6 – 8 tellen uit, alsof je door een rietje blaast of met een f of s klank. Maak jezelf hierbij helemaal leeg, buik naar binnen.
- Herhaal dit voor een paar minuten. Hoe langer je dit doet hoe groter het effect maar zelfs 1-2 minuten hebben al effect.
- Voel even na. Misschien ervaar je sensaties in je lijf, neem ze oordeelloos waar, je hoeft er niets mee te doen.
Deze oefening kun je op ieder moment van de dag toepassen. Iedere keer als je merkt dat je teveel in je hoofd zit of meer bezig bent met het welzijn van anderen dan van jezelf, doe je deze oefening en kom je weer terug bij jezelf.
Wil je meer weten over afstemmen op jezelf in het onderwijs en wat je tegenhoudt je grenzen aan te geven is, schrijf je dan in voor de gratis coachcalls van 26 t/m 29 juni 2022. In vier zoommeetings vertel ik je meer over waar gedrag vandaan komt, hoe je grenzen kunt stellen en wat je nog meer kunt doen om voor jezelf te zorgen en met meer energie de vakantie in te gaan.