Geven en ontvangen in balans

Ben jij iemand die:

• altijd klaar staat voor een ander en daarbij zichzelf vergeet? 
• jezelf wegcijfert en het belang van de ander belangrijker vindt dan je eigen belang? 
• vooral gericht is op wat de ander nodig heeft en niet op wat je zelf nodig hebt?
• moeilijk hulp kunt ontvangen in moeilijke tijden

Heb je de neiging in een relatie om jezelf te verliezen zodat je niet meer weet wat je zelf eigenlijk wilt? Heb je een pleaser-inprint (zie deze blog)?

Geven en ontvangen in balans.

Systemisch gezien zijn er drie elementen belangrijk: is er sprake van de juiste ordening, hoort iedereen erbij en zijn geven en ontvangen in balans? Als één of meerdere dingen niet in orde zijn, is er sprake van een verstoring in het systeem. Met het systeem bedoelen we bijvoorbeeld: gezin van herkomst, familie, je werkkring, je relatie, jij en je buren, je sportteam enz. 

Als er een verstoring is in het systeem dan heeft dat invloed op het gedrag van iedereen die erbij betrokken is en in het geval van familie bijvoorbeeld, ook op de generaties na jou.

In onze maatschappij staat geven in een hoger aanzien dan ontvangen. Veel mensen vinden geven makkelijker dan ontvangen. Wat zeg jij als je een cadeautje ontvangt: ‘dank je wel’ of ‘dat had je niet hoeven doen’? Geven kan een veilig gevoel geven terwijl ontvangen kwetsbaar maakt.

Als je iets ontvangt dan ben je de ander iets schuldig. Dit gevoel wordt ervaren als iets vervelends, iets ongemakkelijks. Het voelt alsof je de macht uit handen geeft of je onafhankelijkheid opgeeft. Het vereist moed om iets aan te nemen zonder dat er direct iets tegenover staat, zonder dat je weet of je iets terug kunt geven. 

Relaties (in de brede zin van het woord) bestaan in het kunnen ontvangen, niet in het kunnen geven. Door iets aan te nemen, kun je krachtiger worden en de relatie zal meer verbindend zijn en zich verdiepen. 

Bedenk dat iedereen geeft op zijn eigen manier: in het geven van het beste deel van onze tijd, bemoedigende woorden, cadeaus, hulpvaardigheid of lichamelijke aanraking. Gary Chapman heeft dit mooi en verhelderend beschreven in ‘De 5 talen van de liefde’. Het gaat er bij de uitwisseling niet over dat dit in dezelfde vorm of zelfs precies evenredig of met dezelfde waarde moet plaatsvinden. Ook niet dat dit op korte termijn moet plaatsvinden. Er zijn momenten dat de één meer geeft dan de ander. Als er op een zeker moment maar een vereffening plaatsvindt.

Als er sprake is van een uitwisseling in welke vorm van energie dan ook, zal er een yin yang beweging ontstaan, die er uitziet als een lemniscaat (liggende 8) als dit gedurende langere tijd over en weer gebeurt. Aan de start van een relatie wordt er eerst een prikkel gegeven in de vorm van geven. Er ontstaat een oprechte en gelijkwaardige relatie als de gever en de ontvanger ook kunnen ontvangen.

Door te gaan ontvangen kun je meer geven zonder dat je zelf leeg raakt. Je gaat vanzelf gezonde relaties opbouwen waarbij je je bewust bent van een gezonde balans. Als je in staat bent om samen te geven en ontvangen, ben je verbonden met elkaar. Bij een verbinding geef je je over aan wat er is met alles erop en eraan. 

Een uitzondering hierop is de relatie tussen ouder en kind. Ouders geven per definitie meer dan een kind ooit terug kan geven. Deze onbalans wordt later vereffend doordat zij zelf kinderen krijgen en/of door andere levensdoelen waarbij er meer gegeven wordt.

Als je niet kunt ontvangen loop je een tekort op die je gaat vullen met meer of mindere onschuldige neigingen zoals aandacht vragen in de relatie of via social media. Of je ontwikkelt verslavingen in de vorm van drugs, kopen, seks en gokken.

Een andere optie is dat je je helemaal gaat terugtrekken en niets wilt ontvangen om geen schuld op te lopen. Je doet het allemaal wel alleen en hebt niemand nodig. De mensen om je heen kunnen geen vat op je krijgen en je niet kunnen helpen. Hiermee put je jezelf helemaal uit want je doet immers alles zelf.

Leren ontvangen

Er is dus veel voor te zeggen om te leren ontvangen als je dit nog niet zo makkelijk vindt. Maar hoe doe je dat als je dit niet gewend bent of aangeleerd hebt? Hieronder een paar tips.

• Word je er bewust van wanneer je geeft en ontvangt.

De eerste stap is je bewust worden wanneer en hoe vaak je geeft en ontvangt. Dit kun je doen door aan het eind van iedere dag op te schrijven wat er die dag gebeurd is op het vlak van geven en ontvangen. Je eigen gedrag en patronen wordt hierdoor steeds meer duidelijk. Wanneer, bij wie, in welke situatie enz.

• Voor wie doe je dit?

Soms denken we te geven en een ander plezier te doen maar doen we het eigenlijk voor onszelf, om een goed gevoel te krijgen of een schuld te vereffenen. Dat geldt ook voor ontvangen. Ontvang je de aangeboden knuffel omdat je het echt zelf wilt ontvangen of doe je dat om de ander een plezier te doen of niet teleur te stellen. 

Vraag jezelf dus altijd af bij geven en ontvangen: voor wie doe ik dit eigenlijk?

• Erken en accepteer dat dit is wat je doet, zonder oordeel.

De eerste twee stappen van deze bewustwording kunnen vrij confronterend zijn. Je gaat inzien hoe vaak je dingen doet die jou stress opleveren in de vorm van teleurstelling, het overschrijden van je grenzen, niet goed voor jezelf zorgen enz. Dit hoort nu eenmaal bij het proces van bewustwording. Daarnaast kennen we allemaal de veroordelende stem van onze innerlijke criticus die dingen zegt als: kun je dit nou nog niet, stommerd, doe je het weer, enz. 

De truc is om hier met mildheid voor jezelf naar te kijken. Bedenk dat als je toen anders kon, je dit wel anders gedaan zou hebben. Je hebt de intentie om het anders te gaan doen en dat is voor nu genoeg.

• Bewoon je lichaam en voel hoe het is om te ontvangen.

Als je een ‘wandelend hoofd’ bent zoals ik heel lang ben geweest, is het makkelijker om gevoelens weg te beredeneren en af te dekken dan te gaan voelen. Nare gevoelens, dus ook ongemakkelijke ontvangsten, heb je te doorvoelen en te verwerken. Ze hebben vaak te maken met nare en onverwerkte ervaringen uit het verleden en zitten als vastgezette energie in de cellen en fascia van je lichaam. Deze vastgezette energie kun je op veel verschillende manieren weer laten stromen waardoor je levenslust weer vrijkomt en je beter voor jezelf gaat zorgen. Denk aan dansen, yoga en ademwerk. Voor ademsessies 1 op 1 en voor ademcirkels kun je met mij een afspraak maken.

Door te leren van hoofd naar hart en buik te gaan kun je je lijf opnieuw gaan bewonen en erop vertrouwen. Je lijf als innerlijk kompas.